Anketa

Hoćete biti na dan šehida, 21 jun 2014, na Diviču?
 

Online

Trenutno aktivnih Gostiju: 11 

Naši sponzori

Naselje Divič
Autor Administrator   
Nedjelja, 13 April 2008 14:52

Divič je naselje koje se formiralo na današnjoj lokaciji u drugoj polovini
19-og vijeka. Do izgradnje Hidroelektrane “Zvornik” 1955 godine Drina
ga je zaobilazila u velikom luku, a na mjestu na kome se sada nalazi brana
elektrane bila je Divička vodenica.

Do izgradnje elektrane gotovo sve kuće
na Diviču bile su pokrivene šindrom (parmakuše). Godine 1910 Divič je imao
133 kuće i 479 stanovnika. Svi stanovnici su bili Islamske vjeroispovjesti.
U to vrijeme na Diviču bila su tri zemljoposjednika koji su imali svoje
kmetove. Po popisu stanovništva iz 1931 godine vidi se da je Divič te
godine imao 609 stanovnika.

Osnovno zanimanje stanovnika izmedžu dva rata
kao i destak godina poslije rata bilo je splavarenje. Radili su kao najamna
radna snaga kod bogatih preduzetnika. Divič je imao i svoju čaršiju sa
dućanima koji su se nalazili uz glavni drum. Ovaj dio Diviča zvao se Vakuf.
Na Vakufu je izmedžu dva svjetska rata bilo sedam dućana, jedan han, dvije
kahvane, jedna trafika, dvije pekare i jedna mesara. Sa glavnog druma u
Divič su vodila dva kolska puta. Jedan od Bijele vode ukoso pored vodenice
a drugi iz Vakufa. Imao je dva mejdana, gornji iznad i donji ispod džamije.
Na Divičkom mejdanu 1947 godine bila je centralna proslava ‘Prvog Maja’
za srez Zvornik. Ovog dana u ranim jutarnjim časovima pristigle su na Divič
sa parolama i transparentima uz pjesmu i svirku kolone gradžana Zvornika.
Na mejdanu se učilo igrati fudbala a prvu utakmicu odigrali su sa pionirima
Zvornika na igralištu ‘Drine’ u proljeće 1947 godine.
Orlovino, visoka planino

Orlovino, visoka planino,
s tebe mi se šeher Divič vidi.
U Diviču dvanaest sokaka,
u svakome dvanaest djevojaka.

Sve se cure redom poudaše,
samo Fata osta neudata.
Divič selo za mene je maleno
i za moga ruha bijeloga.

Ova pjesma je odavno poznata u Diviču. Objavio ju je u ‘Glasu sa Drine’
Alija Musić. Njemu je otac pričao da je ovu pjesmu prvi put čuo u nekoj
kahvani u donjem toku Drine. Krajem Oktobra 1936 godine na Diviču je
povodom proklanjavanja džamije i predstojećih opštinskih izbora održan
zbor zajednice na kome su govorili neki od političara kao dr. Mehmed Spaho
i Husein čumović.

Podizanjem brane i formiranjem jezera 1955 godine
potopljen je veliki dio Diviča čime je on izgubio svoj prvobitni izgled.
Jedan broj porodica čije su kuće potopljene naselilo se u Zvornik a večina
ih je podigla nove kuće u Diviču na račun do tada prostranih avlija i
bašta gornjeg mejdana. Do podizanja brane Divič je imao vrlo lijepu
prirodnu pjeskovitu plažu, a izmedžu Sakara i Diviča, veliko riječno
ostrvo (adu). Po priči starog Muje Rašidovića sa Diviča koju je on čuo
od svog djeda Hadži Omera Rašidovića, naselje Divič do dolaska AustroUgarske
se nije nalazilo na sadašnjoj lokaciji, nego u Tabancima to jest na
prostoru što se sada pruža izmedžu brane HE ‘Zvornik’ i benzinske pumpe.
Sadašnja lokacija Diviča bila je nenaseljena i zvala se Ada.

Bila je pod pijeskom i vrbovom šumom a imala je i nešto bašta Divičana. Kad je
početkom osamdesetih godina 19-og vijeka započela izgradnja puta
Sarajevo-Zvornik naselje je po nalogu AustroUgarskih vlasti premješteno
na Adu, odnosno sadašnju lokaciju, jer je večina kuća u naselju bila na
trasi puta pa su se morale rušiti. Ostalo je samo nekoliko kuća na brdu
iznad Bijele vode (Tabaci), i han ispod ceste koji se zadržao do početka
drugog svjeskog rata.
Alija Musić u tekstu pripremljenom za objavljivanje koji nosi ime
‘Kako je Divič dobio ime’ ukazuje da ovo naselje uprkos drevnim tragovima
života, relativno skoro dobilo ime. Na osnovu popisa is 1953 godine u
kojima se Divič ne spominje, Musić postavlja da je naselje bilo tretirano
kao sastavni dio Zvornika. Na ovu tvrdnju navele su ga riječi ‘kola’ i
‘hisar’ stavljene u zagrade uz popisane džemate u samom gradu Zvorniku.
Obje riječi upućuju na tvrdžavu samo što se ‘kola’ odnosi na utvrdžen
grad sa kulama i bedemima, a ‘hisar’ na manje utvrdženje koje nejma
bedeme ni kule.

Danas jedino u Diviču riječ ‘hisar’ živi u iskrivljenom
obliku ‘kisar’. Njom se imenuje prostor od tunela kroz Joševački kamen
do hotela Vidikovac gdje je bila Rimska tvrdžava. Ako je u prva dva
popisa stanovništva Zvorničkog sandžaka Divič imao neko drugo ime, piše
Musić, onda mu je najbliži naziv ‘Klokotovac’. Asocira na nekadašnji
buk kod Diviča. Na tom mjestu pored dvije stijene (veliko i malo breme)
gdje je sagradžena HE ‘Zvornik’ Drina je proticala brzinom od 3,09 m/s
što je jedna od največih brzina u cijelom njenom toku.

Selo Klokotovac se u popisima spominje sve do 1604 godine od kada se gubi.
Osnovna škola u Diviču otpočela je sa radom Novembra 1945 godine i to
u jednoj privatnoj kući na Vakufu. U prvoj godini postojanja imala je
samo jedan razred u koji je bilo upisano sedamdesetpet dječaka. Prvi
Divičani koji su završili osnovnu školu na Diviču i nastavili školovanje
u nižoj realnoj gimnaziji bili su Hasan Hadžiavdić, Salim Efendić, Džemal Pezerović, Ahmet Bojić i drugi.

 
©2010 stilpunkt & Divic.net